Kalite Odaklı Performans Yönetimi
Geleneksel olarak avukatlık hizmetlerinin alıcıları “müşteri” değil, “müvekkil”dir. Klasik anlayışa göre avukatlar hizmet satmaz; müvekkillerini temsil eder, savunur ve haklarını korurlar. Bu nedenle müvekkil, aldığı hizmetin bedelini ödemez, kendisini temsil eden avukatı onurlandırmak için honorarium – onur ücreti – öder. Hatta bu ücreti kapalı bir zarf içinde sekretere takdim etmesi tercih edilir.
Ancak bugünlerde avukat–müvekkil ilişkisi, eskiden Fransa’da olduğu gibi aristokratik değil, bir avukat–müşteri ilişkisidir. Avukat, ücret anlaşması yaptığı ya da yapmış sayıldığı müvekkiline, bir ücret karşılığında mesleki hizmetlerini sunar. Müvekkili de gerçekte bir müşteridir ve aldığı hizmetin bedelini öder.
Müşteri mi, müvekkil mi tartışmasını bir kenara bırakıyorum.
Bir meslek mensubu olan avukat, kaliteli ve mesleki standartları sağlayan hizmet verme yükümlülüğü altındadır. Öte yandan kaliteli hizmet vermek, avukatın başarısı ve diğerleriyle rekabet edebilmesi için de şarttır. O hâlde avukatlar (ve diğer meslek mensupları), performans planı yaparken odaklarına kaliteli hizmet üretimini almalıdır.
Yargı hizmetlerinde kalite ve kalite unsurlarını, başkanı olduğum Daha İyi Yargı Derneği, www.dahaiyiyargi.org adresinde yer alan A’dan Z’ye Türk Yargı Reformu kitabında tanımladı; tüm hukuk meslekleri için de ortak performans değerlendirme kriterlerini belirledi.
Daha İyi Yargı Derneği’ne göre, bütün hukuk mesleği mensuplarının performansları:
(i) Mesleki yeterlilik,
(ii) Bireysel yeterlilik,
(iii) Sosyal yeterlilik ve
(iv) Hizmetin kalite seviyesini sağlama
bakımından, objektif ve bilimsel esaslara göre değerlendirilmeli; hâlihazırda uygulanan “bitirilen, devreden, onaylanan, bozulan dosya sayısı”, “müfettiş raporları” gibi oldukça yetersiz ve arkaik değerlendirme sistemleri terk edilmelidir.
Türkiye Barolar Birliği, barolar ve avukatlık büroları da buna uygun olarak performans değerlendirme kriterleri belirlemeli ve sıkıca uygulanmasını sağlamalıdır. Bunu çoktan yapmış olmak gerekirdi.
Değerli meslektaşlarım, bu konuda ne zaman harekete geçecek ve çağdaş bir sistem kuracaksınız?
